یاداشت علمی روز جهانی تون ماهیان این یاداشت علمی به مناسبت روز جهانی تون ماهیان (روز دوم ماه می یا 12اردیبهشت) که توسط قطعنامه 71/124مجمع عمومی سازمان ملل در دسامبر سال 2016به جهت افزایش توجه و آگاهی نسبت به مدیریت و حفاظت ازگونه های تون ماهی نام گذاری شده، توسط دکتر سید احمدرضا هاشمی انتشار یافته است. 1401/2/4 (483) (0) یاداشت علمی روز جهانی تون ماهیان استان سیستان و بلوچستان به دلیل همجواری ساحل دریای عمان و دسترسی به دهانه اقیانوس هند سهم بیشتری در توسعه بهره برداری تون ماهیان دارند. دراین استان حجم صید تون ماهیان و سایرآبزیان ماحصل فعالیت صید و صیادی نزدیک به 2700 فروند شناورصیادی سنتی (حدود 1000 لنج و بیش از 1700 قایق به صورت مجاز) ونزدیک به 25 هزار صیاد در منطقه است که به طور مستقیم مشغول صنعت صید و صیادی می باشند. صید تون ماهیان در استان سیستان وبلوچستان نقش بسیار مهمی در اقتصاد جامعه صیادی منطقه و حتی داخل کشوردارد و بیش از 60 درصد صید تون ماهیان کشور توسط فعالیت صید و صیادی در این استان تأمین می شود، به طوری که قطب اصلی صید تون ماهیان در کشور می باشد. در این منطقه 6 گونه ماهی تون صید می شود که ماهی تون گیدر (تون زردباله)، تون درشت چشم و هوور مسقطی به عنوان گونه های اقیانوسی و گونه های هوور معمولی، زرده و تون منقوش به عنوان گونه های کرانه ای می باشند. استان سیستان و بلوچستان، بیشترین میزان صید سطح زیان درشت (بیش از 65 درصد) و تون ماهیان (بیش از 60 درصد) آب های جنوب کشور درسال 1398 را به خود اختصاص داده و برآورد می شود. بیش از نیمی از صید تون ماهیان در این استان، مربوط به آب های بین المللی (آب های بالاتر از 12 مایل دریایی) بوده و بندرکنارک مهم ترین بندرتخلیه صید تون ماهیان در استان و ایران می باشد. حدود 150 هزار تن سال 1398 صید تون ماهیان در استان سیستان و بلوچستان بوده است و با احتساب کیلویی 35هزار تومان، بیش از 5 هزار میلیارد تومان (بیش از 200میلیون دلار) گردش مالی این گونه ها در سواحل استان هر سال تخمین زده می شود. ماهی گیدر دارای بیش از 28 درصد صید جهانی تون ماهیان تجاری (1/4 میلیون تن از 5/2 میلیون تن کل صید تون ماهیان) را تشکیل داده و بیش از 38 درصد ارزش اقتصادی بازار تون ماهیان را به خود اختصاص می دهد (حدود 16 میلیارد از 41 میلیارد) و جزء با ارزش ترین گونه های تجاری جهان بوده و بیشترین گردش مالی تون ماهیان تجاری بعد از هوور مسقطی را تشکیل می دهد. ایران با 58 هزار تن صید ماهی گیدر در سال 1398حدود 4 درصد صید این گونه در جهان را داشته (رتبه ششم جهانی و رتبه سوم اقیانوس هند در زمینه صید ماهی گیدر) و بیش از 14 درصد صید اقیانوس هند را به خود اختصاص داده (کل اقیانوس هند 407 هزار تن در سال 2018) ولی در بحث ارزی آوری این گونه برای کشور سهم آنچنانی نداریم. استان سیستان و بلوچستان با حدود 50 هزار تن بیش از 8 درصد صید این گونه در کشور را داراست و در واقع می توان گفت نماد استان سیستان و بلوچستان در دریا ماهی گیدر است. بیشترین میزان صید ماهی گیدر در جهان به وسیله پرساین (58 درصد) و لانگ لاین (11 درصد) صورت گرفته و تنها حدود 6 درصد صید این گونه با تور گوشگیر می باشد. درصورتی که سهم 4 درصد ایران در صید ماهی گیدر را برای ارزش اقتصادی بازار جهانی این گونه در نظر بگیریم، بیش از100میلیون دلار (خام فروشی) ظرفیت و پتانسیل بالقوه ماهی گیدر در کشور محسوب می شود.